Her Aile Kendine Özgüdür, Sizin Aile Yapınız Hangisi?

Aile ve Çift Terapisi

Glick ve Kessler’e göre esnek otoriteye sahip aileler sağlıklıdır. Sağlıklı aile yapısında bireyler birbirlerine yakın aynı zamanda bağımsızdırlar. Birbirlerinin inançlarına saygı duyar ve çatışma durumunda çözüm yolu ararlar (Glick ve Kessler, 1980).

Aile içinde yaşanan sorunların çözümlenebilmesi, aile üyelerinin bireysel problemlerinin konuşulabilmesi için üyelerin beraber başa çıkma yöntemleri geliştirebilmelerinde en büyük etken iletişimdir. Sağlıklı bir aile de her şey açıkça konuşulur (Taneli, 1988).

Sağlıklı bir aile de;

-karşılıklı anlayış

-doyum

- üyeler birbirlerinin isteklerini karşılamalı

- üyeler arası çatışmalara karşı çeşitli çözüm yolları üretmeli

-aile yeniliklere uyum sağlayabilmelidir.

Sungur (2009), ailede bireylerin arasında sorun yaşandığında birbirlerine karşı değil, soruna karşı takım olmalarının sağlıklı bir ilişki için gerekli olduğunu vurgulamıştır.

Bireyler arasında güçlü bir iletişim sağlandıktan sonra sorunları beraber çözebilmeleri için problem çözme becerilerinin kazandırılması gerekmektedir. Aile içinde güçlü bir iletişim olmasına rağmen faydalı problem çözme becerileri yoksa sorunların giderilmesi mümkün değildir (Sungur, 2009).

Geçtan, aile işlevselliğini karşılıklı saygı, işbirliği, aile üyelerine ve çevreye karşı sorumlu olma açılarından değerlendirmiştir (Geçtan, 1982).

Yeniliklere uyum sağlayabilmek, katı ya da belirsiz sınırlar yerine otoriter-esnek sınırlara sahip olmak aile üyelerinin psikolojisini olumlu yönde etkileyecektir.

Minuchin aile yapısını anlamak için kişiler arası etkileşimin belirlenmesi ve düzenlenmesi gerektiğini düşünmüş ve yapısal aile kuramını geliştirmiştir (Minuchin, 1974).

Minuchin’e göre bireyin semptomlarını en doğru şekilde anlamanın yolu, aile içindeki örüntüleri incelemekle sağlanır (Minuchin, 1974). Aile toplumsal sistemin alt sistemlerinden biridir. Yapısı toplumsal normlardan etkilenerek oluşur. “Norm insanın yaşadığı sosyal çevrede doğru olarak kabul edilen, beklenen davranışlardır” şeklinde tanımlanmaktadır (Both, 1972).

Aile sisteminin sağlıklı işleyişi kurallarla, sınırlarla, şefkat ve sevgi ihtiyaçlarının karşılanmasıyla sağlanır.

Sınırlar, yapısal aile kuramında aile sisteminin bütünlüğünü koruyan duygusal bariyerler olarak tanımlanır.

Aile sisteminde var olan bu bariyerleri Minuchin üç şekilde ele almıştır; ‘açık ve net sınırlar’, ‘katı sınırlar’ ve ‘belirsiz sınırlar’ (Minuchin, 1974). Ebeveynler ile çocuklar arasındaki sınırın sağlıklı olabilmesi için açık ve net olması gerekir.

Bu tür sınırları olan bir ailede verilen mesaj ‘sınırlar var ama şefkat de var’ olur.

Bu bağlamda aileler fonksiyonel ve fonksiyonel olmayan olarak ikiye ayrılırlar. Fonksiyonel ailelerde üyeler, kendilerinden beklenen görevleri yerine getirirken, fonksiyonel olmayan ailelerde bireylerin gelişimlerini tamamlayabilmesi için gerekli olan görevler yerine getirilmez. Fonksiyonel olmayan aileler incelendiğinde beş farklı aile tipi dikkat çekmektedir. Bunlar;

-iç içe aileler,

-kopuk aileler,

-olgunlaşmamış ebeveynli aileler,

-evine bağlı olmayan eşin olduğu aileler,

-ilgisiz ebeveynlerin olduğu ailelerdir.

Bu tip aileler sıkıntı ya da stresli bir durumla karşı karşıya kaldıklarında sınırlarını daha çok katılaştırmaktadırlar. Buna karşılık fonksiyonel aileler stresli durumlarla karşılaştıklarında baş etme becerilerini kullanarak aile bütünlüğünü ve sağlığını bozmamaya çalışırlar.

Sağlıklı fonksiyon gösteren aileler, aile yapısını yeniden yapılandırabilecek esnekliğe sahipken, diğer aileler için esneklik korku verici olabilir (Goldenberg, 1992).

Sağlıklı ailelerde ebeveynler, çocuklarını davranışları hakkında bilgilendirmeli, tutumlarının sebebini anlatmalı ve çocuğun anlamasını sağlamalıdırlar.

Beril Börekçi

#aile #çift #danışmanlık #annebabalık #ebeveynolmak #aileilişkileri #terapi